อาการคันหูในแมว สามารถเกิดได้จากหลายสาเหตุ
ส่วนสาเหตุหลักๆ ที่พบได้บ่อยที่สุดนั้นคือเกิดจากไรหู (Ear mites)
ไรหูมักพบเจอได้ในสัตว์เลี้ยงเช่นสุนัขและแมว มักชอบสะบัดหัว และใช้ขาหลังมาเกาหูบ่อย ๆ จนขนที่ใบหูและบริเวณโดยรอบขนร่วง เมื่อเปิดดูด้านในใบหูและช่องหูก็พบว่า สัตว์เลี้ยงของเรานั้นมีผิวหนังแดงอักเสบอย่างเห็นได้ชัด ในช่องหูมีขี้หูจำนวนมาก ลักษณะออกสีดำ ๆ การตรวจสอบสัตวแพทย์จะใช้สำลีเช็ดบริเวณหูของสัตว์เลี้ยงของเรา เพื่อนำไปส่องกล้องดู ว่าเป็นไรหูหรือไม่ (Ear mites)
ไรในหู คืออะไร ?
ไรในหู (Ear mites) เป็นปรสิตที่อาศัยอยู่บนผิวด้านในช่องหูและบริเวณใกล้เคียง มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Otodectes cynotis พบได้ทั้งในสุนัขและแมว อาศัยไขมันและเศษผิวหนังเป็นอาหาร มีวงจรชีวิตประมาณ 3 สัปดาห์ เป็นตัวไรที่มีขนาดเล็ก แต่สามารถมองเห็นด้วยตาเปล่าได้ ลักษณะเป็นจุดขาว ๆ เคลื่อนไหวได้อยู่บนขี้หู แต่เวลาตรวจจะต้องส่องดูภายใต้กล้องจุลทรรศน์จึงจะเห็นตัวได้อย่างชัดเจน สามารถติดได้ง่ายผ่านการสัมผัสคลุกคลีกับสัตว์ที่เป็น สัตว์ที่เลี้ยงร่วมกันในบ้าน ไม่ว่าจะเป็นสุนัขกับสุนัข สุนัขกับแมว หรือแมวกับแมว เมื่อเป็นแล้วสามารถจึงแพร่เชื้อให้กันได้
ไรในหู สาเหตุสำคัญของโรคช่องหูอักเสบ
ไรในหูเป็นสาเหตุของการเกิดโรคช่องหูอักเสบ (Otitis) ในสุนัขและแมว ซึ่งอาจเป็นสาเหตุหลักเพียงอย่างเดียว หรืออาจเป็นร่วมกับการติดเชื้อแบคทีเรียหรือเชื้อยีสต์ด้วยก็ได้ สัตว์ป่วยจะมีขี้หูจำนวนมาก ลักษณะออกสีดำหรือสีน้ำตาลเข้ม มีอาการคันหูรุนแรง บางตัวสะบัดหัวจนใบหูบวม (aural hematoma) หรือเกาหูจนเกิดการอักเสบ บางรายเป็นรุนแรงเกิดการติดเชื้อไปยังช่องหูชั้นกลางและชั้นใน ทำให้มีอาการทางระบบประสาท เช่น หัวเอียง เดินวน เดินเซ ได้
การรับมือกับไรในหู
มีผลิตภัณฑ์มากมายที่สามารถใช้กำจัดไรในหูน้องหมาได้ ที่ปลอดภัยและนิยมใช้ มักเป็นผลิตภัณฑ์ประเภทหยอดหลังคอ ที่มีส่วนประกอบของยาเซลาแมกติน (Selamectin) หรือยาโมซิเด็กติน (Moxidectin) โดยทำการรักษาร่วมกับการทำความสะอาดช่องหูให้น้องหมาเป็นประจำ บางรายหากมีการติดเชื้อร่วมกับแบคทีเรียและเชื้อยีสต์ คุณหมออาจจ่ายยาหยอดหูมาให้ด้วย หลังจากนั้นคุณหมอจะนัดตรวจหูซ้ำภายหลัง 2-4 สัปดาห์ ถ้าหากยังมีการตรวจพบอยู่ ก็จะทำการหยอดซ้ำอีกครั้งครับ
เนื่องจากไรในหูสามารถติดต่อกันได้ง่าย หากมีสัตว์ตัวอื่น ๆ ไม่ว่าจะเป็นสุนัขหรือแมวที่เลี้ยงร่วมกันในบ้าน แนะนำให้พามาตรวจด้วย ถ้าหากมีก็ควรได้รับการรักษาด้วยเช่นกัน ไม่เช่นนั้นก็จะเป็นแหล่งติดต่อกันไปมาไม่จบไม่สิ้น การล้างทำความสะอาดหูให้กับสัตว์เลี้ยงเป็นประจำ เป็นหนทางหนึ่งที่สามารถป้องกันโรคไรในหูได้ เจ้าของควรเช็ดหูให้กับน้องหมาเป็นประจำทุก ๆ 1-2 สัปดาห์เป็นอย่างน้อย กรณีรักษาหายแล้ว เจ้าของสามารถหยอดยาป้องกันให้กับน้องหมาเป็นประจำได้ทุกเดือน นอกจากจะใช้กำจัดไรในหูได้แล้ว ยาพวกนี้ยังใช้ป้องกันเห็บ หมัด และพยาธิหนอนหัวใจได้ด้วยครับ
และสาเหตุอื่นๆนั้น อธิ ติดเชื้อแบคทีเรีย , มีแผลในช่องหู เช่นเกา หรือข่วนกัน หรืออุบัติเหตุโดนกระแทกค่ะ , มีเนื้องอกในรูหู รักษาด้วยยาร่วมกับผ่าตัด , ติดเชื้อยีสต์ (กลุ่มเดียวกับเชื้อรา) , มีสิ่งแปลกปลอมในรูหู (ต้องคีบออก)
ทั้งนี้ทางโรงแรมแมว Cat Hoteru แนะนำให้พาน้องแมวไปพบสัตวแพทย์เพื่อหา "สาเหตุ" ของอาการคันหูจะได้แนะนำแนวทางการรักษาได้อ่างถูกต้องและตรงจุดที่สุดค้า